Trending
ल्हेन्दे खोलाको बाढीबाट विस्थापितलाई सुरक्षित गन्तव्यतर्फ पठाइयो     |     कालीकोटमा गोठालो गएका व्यक्तिको भीरबाट लडेर मृत्यु     |     हमासले भन्यो : इजरायली सेना गाजामा रहेसम्म युद्धविराम असम्भव     |     संसद् भवनमा ड्रोन खसालेको आरोपमा पाँच जना नियन्त्रणमा     |     मनास्लु पदमार्गमा लडेर एकजनाको मृत्यु     |     हिमालयन एभरेष्ट इन्स्योरेन्सले पायो दुईवटा प्रतिष्ठित अन्तर्राष्ट्रिय अवार्ड     |     जुलाई १५ देखि युट्युबको नयाँ नीति लागू: मौलिक सामग्री नहुँदा मोनिटाइजेशन बन्द     |     नेपाली कांग्रेसले १५ नेतामाथि कारबाही गरेपछि शेखर समूह असन्तुष्ट, भोलि बैठक बस्दै     |     गण्डकी प्रदेशका लेखा अधिकृत झलक शर्माविरुद्ध ३ करोडभन्दा बढीको भ्रष्टाचार मुद्दा     |     कुलपतिसमक्ष त्रिविका उपकुलपतिको सपथ     |    
समाचार

बगर खेतीले फेरिँदै जीवन

२० कार्तिक २०८१, मंगलवार ०२:४३

२० कार्तिक, महोत्तरीभनिन्छ, ‘सय वर्षमा खोला पनि फर्कन्छ,’ तर महोत्तरीको भङ्गाहा–६ हतिसर्वाका पर्सा र सग्रामपुर बस्तीका बासिन्दालाई आफ्नो जग्गा बगर बगाउने रातु भङ्गालो फर्किएको कुर्न सय वर्ष पर्खनुपरेन ।

विसं २०३० को बाढीले बगर बनाएको जग्गा यहाँका बासिन्दाले चार दशकमै बगरलाई हराभरा बनाएका छन् । बगरमा अहिले आँप, लिची, सपाटो र कागतीसहितका फलका रुख हुर्केका छन् ।

यहाँ मौसमअनुसार फल र तरकारीका लहरा फल्न थालेका पनि चार/पाँच वर्ष नाघेको छ । कुनै टिप्ने भइसकेका, कुनै फुल्दै र चिचिलाले भरपुर । परवल, लौका, फर्सी, करेला, घिरौँला र झिमनीका बग्रेल्ती लहरा । नदी उकास गेग्य्रान ठाउँ अहिले किसानको मेहनतले हराभरा भएको देख्दा धेरैलाई आश्चर्य लाग्न सक्छ । ‘बगर बगैँचा र बगैँचामा खेती’ले किसानको जीवन फेरिएको छ ।

पचास वर्षअघिको बाढीले बस्ती नजिकको उब्जाउ जग्गा रातुले बगर बनाइदिँदा सुकुम्बासी बनेका पर्साका आदिबासी थारु समुदायले अहिले पनि ती आपद्का दिन भुलेका छैनन् ।

‘छँदाखाँदाको हाम्रो जग्गा बगर बनेपछि हामी किसानबाट बनिहारा (खेतीपातीका काम गर्ने मजदुर) बन्यौँ, रातारात सुकुम्बासी बनियो’ विगतका दुःखका दिन सम्झदै पर्सा बस्तीका रामनारायण सिंह थारुले भने, ‘पछि २०६४ सालयता सरकारले पूर्व–पश्चिम राजमार्गमुनि रातुका दुई तिरका भङ्गाला तटबन्ध गरेपछि हाम्रो बगर बनेको जग्गा उकास बन्यो ।’

भङ्गाला बाँधिएर जग्गा उक्से पनि गेग्य्रान थुप्रिएको जग्गा सुधार्न आफूहरुलाई सामुदायिक विकास तथा पैरवी मञ्च नेपाल, बर्दिबासले उत्प्रेरित गरेको पर्सा र सग्रामपुरका बासिन्दा सम्झन्छन् ।अहिले पर्सा बस्तीकी वृन्दादेवी हुजदार थारुको दैनिकी त्यही बगर पुगेपछि सुरु हुन्छ ।

झरेका पातपतिङ्र रुख बिरुवाका फेदमा ओछ्याउने, हरिया झार उखेल्ने, आँप र अन्य फलफूलका बोट सुमसुम्याउने, रुखिएका बोटमा पानी हाल्ने, तरकारी टिप्ने, तरकारी लिन आएका ब्यापारीलाई आफ्नो उत्पादन तौलेर दिने र हिसाब मिलान गर्ने हुजदारका दैनिकी बनेको छ ।

झन् अहिले त चाडवाडको मुख हुँदा ब्यापारी र वरपरका ग्राहकको माग पुर्‍याउन, बिरुवा गोडमेल गर्न र घरको कामको संयोजन गर्न भ्याइनभ्याइ नै पर्ने बगर खेतीका किसान बताउँछन् ।

‘अब दुःखका दिन बिर्सदै गएका छौँ, अचेल सधैँ काम छ, दिनहुँ तरकारी, फलफूल बेचेको पैसा हात पर्छ’ उनी भन्छन्, ‘दिनहुँ पालो लगाएर तरकारी टिपिन्छ, परवल, लौका, फर्सी, करेला, झिमनी, भिण्डी, काँक्रा र खोर्सानी, कागती टिप्न र बिक्री गर्न भ्याइनभ्याइ हुन्छ ।’

वृन्दामात्र नभएर पर्सा र सग्रामपुरका एक सय आठ परिवारको घरगुजारा, नानीहरुको पठनपाठन, स्वास्थोपचार र चाडपर्व यही बगरले दिएको छ । एक समय घरगुजाराकै लागि मालिकको खेतबारीमा काम गर्न जाने आफूहरु अब आफ्नै कामले फुर्सद नभएको बगर खेतीका किसान खुसी हुँदै बताउँछन् ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्